ANKSİYETE (KAYGI) BOZUKLUĞU
KAYGI BOZUKLUĞU NEDİR
Herhangi bir tehlikeyle karşı karşıya kaldığımızda hissettiğimiz korku, stres ve kaygı bizi o tehlikeye karşı savaşmaya sevk ettiği için hayatta kalmamızı sağlar ve sağlıklıdır. Ancak bu korku, stres ve kaygıyı abartıp günlük yaşamımızdaki her olayı tehlike olarak değerlendirdiğimizde işlevselliğimiz bozulur. Neredeyse hiçbir şey yapamayız veya bize yararı olmayan bazı davranışları tekrarlayıp dururuz. Hayatımızı devam ettirmek için yapmamız gereken günlük işleri bile yapamayabiliriz. Başka bir deyişle belli düzeyde kaygı ve stres sağlıklı iken işlevselliğimizi bozacak, bizi hareketsiz bırakacak veya çözüm olmayan eylemleri sürekli tekrarlamamıza neden olan kaygı ve stres ise sağlıklı değildir. Bu durum kaygı bozukluğu olarak adlandırılır.
KAYGI BOZUKLUĞU NASIL SÜREKLİLEŞİR
Kaygı bozukluğu olumsuz düşüncelerin ve bedensel değişimlerin birbirini beslediği bir kısırdöngü aracılığıyla beslenir. Bu yüzden de kaygı bozukluğunun çaresi de bu kısırdöngüleri kırmaktır. Bu kısırdöngülerden biri bedensel değişimdir: örneğin göğsümüzde hissettiğimiz bir ağrı bizi hemen acaba kalp krizi mi geçiyorum düşüncesine götürür, bu düşünce de stresimizi artırarak daha fazla solunum ve kalp atışına neden olarak göğüsteki ağrının artmasına neden olabilir. Diğer taraftan çeşitli düşünce hataları bizi bedensel değişimlere karşı daha duyarlı olmamıza, çok düşük ve normal değişimleri algılayıp bunları birer felaket emaresi olarak değerlendirmemize neden olabilmektedir. Örneğin hafif bir baş ağrısını bile felcin veya beyin kanamasının belirtisi olarak düşünmek gibi. Diğer bazı düşünce hataları ise içinde bulunduğumuz durumu değerlendirirken büyük yanılgılar yaşamamıza neden olmaktadır. Örneğin günlük yaşamda bir hata yaptığımızda o hatanın hayatımızın her alanında bizi etkileyeceğini ve zaten çok başarısız biri olduğumuz düşüncesi. Ya da karşılaştığımız bazı şansızlıkların hayatımızda sürekli olduğunu düşünmek gibi. Bazen de hayatımızdaki olumsuz olayları daha belirginleştirirken olumlu olayları da daha silikleştiriyor olabiliriz.
KAYGI BOZUKLUĞUNU NASIL TEDAVİ EDİLİR
Kaygı bozukluğuyla mücadele ederken yaptığımız şey yukarda bahsettiğimiz bu kısır döngüyü kırmak. Bir yandan bedensel olarak gevşeme egzersizleri üzerinde çalışırken diğer yandan da yukarıda bahsedilen düşünce hatalarıyla mücadele ediyoruz. Bedensel gevşemede doğru nefes alma (diyaframa nefesi), çeşitli gevşeme egzersizleri bedensel değişimlerin olumsuz düşünceleri beslemesine engel olurken düşünce hatalarının farkına varma ve onların etkisini en aza düşürerek kaygının düşmesini sağlıyoruz.
